Биллиилээх государственнай деятель, Саха Автономиятын төрүттээччи Максим Кирович Аммосов аатын сүгэр Хатырык орто оскуолата быйылгы үбүлүөйдээх сылга элбэх араас өрүттээх үлэни былааннаахтык ыыта олорор. Биир дойдулаахпыт Максим Кирович Аммосов төрөөбүтэ 125, Саха Автономията төрүттэммитэ 100 уонна нэһилиэкпит төрүттэммитэ 385 сылларын үлэбит бары хайысхаларыгар болҕомто уурдубут.
Быйылгы үөрэх дьылыгар уопсайа 138 оҕо үөрэнэр, 30 педагог уонна 20 техническай үлэһит баар. Үөрэх дьылын бастакы аҥарыгар оскуола5а 32 мөлүйүөн солкуобай сууммалаах капитальнай өрөмүөн үлэтэ баран, оскуолабыт биллэ сэргэхсийдэ, сырдаата.
2021 сыл ахсынньы ый 22 күнүгэр сылын аайы ыытыллар Аммосовскай ааҕыылар үрдүк таһьымнаахтык аастылар. Бу научнай-практическай конференция 1989 сылтан история учуутала, “Саха Азия фонда” стипендиата, краевед, “Саха сирин историята” пособие автора Василий Ильич Ершов көҕүлээһининэн саҕаламмыта.
Быйылгы Республиканскай Аммосовскай ааҕыыларга 5 араас секциянан өрөспүүбүлүкэбит 15 улууһуттан 95 үөрэнээччи кыттыыны ылла. Маны тэҥэ 2019 сылтан саҕалаан улуус уонна республика таһымнаах “Аммосовсай диктант” суруллар. Быйылгы диктаҥҥа 35 площадканан 495 киһи тургутууну ааста.
Саха сиригэр Автономияны олохтооһуҥҥа инники күөҥҥэ сылдьыбыт норуоттарын туһугар турууласпыт Максим Аммосов, Исидор Барахов уонна Платон Ойуунускай төрөөбүт түөлбэлэригэр баар, кинилэр ааттарын сүгэр оскуолалар уонна Судаарыстыбаннас музейдара кыттыылаах «Они стояли у истоков Автономии Якутии», «Кинилэр Өрөспүүбүлүкэ саргытын түстээбиттэрэ» бырайыакка актыыбынай кыттыыны ыллыбыт. Бырайыак авторынан CР үтүөлээх учуутала, Чөркөөх орто оскуолатын гуманитарнай предмет учууталларын методическай холбоһугун салайааччыта Эмма Кашкина буолар.
Оҕону билиигэ тардыһыытын көҕүлүүр сыалтан алын сүһүөх бастыҥ үөрэнээччилэригэр М.К. Аммосов аатынан паарта хас биирдии кылааска туруорулунна. Маннык паартаны 1962 сыллаахха Ленинград блокадатын кыттыылааҕа, Саха өрөспүүбүлэкэтин үтүөлээх учуутала Александра Кирилловна Нектягаева олохтуу сылдьыбыта.
Оскуолабыт биир бэлиэ тэрээһининэн “Сындыыс” хайыһар десана 2007 сылтан Попов Иван Романович көҕүлээһининэн тэриллибитэ уонна тиһигин быспакка сыл аайы саҥа маршруттарынан айанныыр. Быйылгы үбүлүөйдээх сылга 15 оҕо, 7 учуутал буолан “Хатырык – Улахан Аан – Өлүөнэ очуостара – Тиит Арыы – Хатырык” маршрутунан Максим Кирович Аммосов төрөөбүт дойдутун, кини үлэтин, оскуолабыт туһунан билиһиннэрэр сыаллаах-соруктаах баран кэллилэр.
2022 сыл устата учууталлар методическэй холбоһуктарынан М.К.Аммосовка аналлаах уруоктары, кылаас чаастары, квест оонньуулары былааннаан ыыта сылдьабыт. Бу үлэбитигэр М.К. Аммосов аатын сүгэр Саха государственноһын историятын түмэлин кытта ыкса сибээстээхтик үлэлиибит.
Үбүлүөйдээх сыл түмүгүнэн 125 бастыҥ уруоктар уонна кылаас чаастарын хомуурунньугун таһаарыахпыт.
Бу күннэргэ оскуола коллектива муус устар 27 күнүгэр ыытыллар Саха Республикатын күнүн бэлиэтиир тэрээһиннэргэ күргүөмнээхтик бэлэмнэнэр. Ол курдук оскуолабытыгар Ил Түмэн депутаттара, Саха өрөспүүбүлүкэтин правительствотын үлэһиттэрэ кыттыылаах гражданственность уруоктара уонна Нам улууһун туйгун үөрэхтээх уонна үрдүк ситиһиилээх оҕолорун слеттара ыытыллар.
Саха чулуу уола М.К.Аммосов аатын өрө тутан, кини үлэлээбит үлэтин, олохтообут дьыалаларын үтүө холобуругар кэнчээри ыччаппытын иитэбит, сайыннарабыт.
Александра НАУМОВА,
М.К.Аммосов аатынан Хатырык орто оскуолатын учуутала